Hạt ngọc trai – John Steinbeck
Review sách hay – Hạt ngọc trai của John Steinbeck là câu chuyện kể về gia đình Kino, một ngư dân nghèo Mexico làm nghề lấy ngọc trai. Tác phẩm có bối cảnh là một làng ven biển của người Mexico với nghề chủ yếu là lấy ngọc trai từ những con hàu dưới biển, nơi các đáy vịnh từng mang lại tài sản lớn cho các vị vua của Tây Ban Nha chỉ còn lại những thứ giúp dân làng có đủ miếng ăn qua ngày. Một ngày nọ, Kino – người ngư dân đã kiếm được một viên ngọc trai lớn như trứng hải âu, hoàn hảo như mặt trăng. Từ viên ngọc này, Kino đã có những kì vọng lớn lao, những mơ ước như hiện rõ về tương lai của gia đình, của con cái sau này. Thế nhưng, anh lại không lường trước được hậu quả không ngờ viên ngọc mang lại do lòng tham, sự tàn ác của con người.
Hạt ngọc trai của John Steibeck mang đến cho người đọc ấn tượng sâu sắc về những bài ca. Trong khi bài ca gia đình, bài ca lao động nhẹ nhàng, êm ái và bao bọc Kino, Juana – vợ anh và cậu con trai nhỏ Coyotito thì bài ca kẻ thù mang lại sự bất an, sợ hãi. Bài ca gia đình đến từ những âm thanh nghiền ngô, những ánh sáng đầu ngày trong khi âm thanh thù địch lại đến từ những ngôi nhà gạch vữa, từ con bọ cạp hay từ bóng tối. John Steinbeck đã vẽ nên bức tranh sống động về cuộc sống của dân làng ven biển, về văn hóa và đời sống, về những khó khăn và đấu tranh của họ mỗi ngày.
Và bài hát nhập vào Kino khi hắn bỏ vỏ sò vào rổ, nhịp bài hát là nhịp đập của tim hắn khi nó tiêu thụ lượng dưỡng khí mà hắn giữ trong hơi thở, giai điệu của khúc ca là nước xanh mờ, là các sinh vật bé nhỏ vội vã bỏ trốn vậy là đàn cá vụt qua rồi biến mất.
Và khi hạt ngọc trai đến, điểm nhấn của câu chuyện được trượt đến với sự thay đổi của con người khi đối diện với cám dỗ, lòng tham. Đó cũng là lúc câu hỏi về giá trị thực sự của vật chất và hạnh phúc được đặt ra. Cách Kino làm bạn với cuộc sống khi chưa có hạt ngọc trai. Cách anh kì vọng vào tương lai gia đình khi có hạt ngọc trai. Cách anh nhìn thấy sự xấu xí của viên ngọc sau khi phải chống chọi với những kẻ tham lam và xấu xa ẩn mình trong bóng tối. Và cuối cùng, dấu chấm của số phận, của định mệnh liệu có khiến con người dừng lại?
Mình biết là mình bị lừa từ ngày sinh ra cho tới ngày mình mua hớ cỗ quan tài của mình. Nhưng mình sống sót. Em đã coi thường không chỉ bọn mua ngọc, mà còn thách thức toàn bộ hệ thống, toàn bộ lối sống. Anh sợ cho em.
Một nhân vật khiến tôi luôn nghĩ trong Hạt ngọc trai về chính là vợ Kino, Juan. Cô luôn mở mắt khi chồng thức giấc, nhẹ nhàng như một con mèo và cần mẫn với công việc hàng ngày. Juan có lòng nhẫn nại và tôn thờ với Kino nhưng cũng có lúc, ánh mắt của cô là mệnh lệnh đối với người chồng. Tôi cứ băn khoăn về lựa chọn vất hạt ngọc xuống biển của cô, liệu đó là sự cam chịu của số phận hay sự khôn ngoan lạ kì của người phụ nữ?
Juan cảm thấy nỗi háo hức của hắn, và cô giả vờ quay đi. Ham muốn quá là không tốt. Đôi khi nó đuổi may mắn đi. Ta phải muốn chỉ vừa đủ thôi, và phải rất khéo với Chúa hoặc thần thánh.
Trong Hạt ngọc trai, sự phân biệt giai cấp và bất công xã hội được thể hiện rõ ràng qua từng chi tiết nhỏ. Những trang sách của John Steinbeck cho thấy cách mà những người giàu có, quyền lực lừa gạt, áp chế những người nghèo khó và cách mà địa vị xã hội có thể ảnh hưởng đến cách con người được đối xử. Liệu rằng, tình yêu của gia đình và có đủ để những người như Kino vượt qua những khó khăn và đau khổ hay không? Sự nhẫn nại, yêu thương, kiên định của Juan có giúp Kino trở lại với cuộc sống yên bình trước kia? Liệu rằng, Kino có nên lắng nghe tiếng chuông của số phận hay lại tìm cách vượt qua nó bằng niềm tin mãnh liệt, khắc khoải của mình? Câu hỏi của định mệnh sẽ được giải đáp như thế nào?
Nếu mỗi ông và mỗi bà, thì mỗi đứa nhỏ và mỗi em bé, ấy hành động và ứng xử theo một khuôn mẫu đã biết, đừng vượt quá giới hạn, đừng khác người, đừng nhăm nhe làm gì mới lạ, đừng ốm đau, và đừng đe dọa sự dễ chịu và yên bình hay dòng chạy ổn định bất biến của thị trấn, thì kẻ ấy có thể biến mất và chẳng bao giờ được ai nhắc đến. Nhưng khi một kẻ bước ra ngoài cách suy nghĩ thông thường hay mẫu mực quen thuộc đã được tin cậy, thì hệ thần kinh của dân thị trấn sẽ nhốn nháo dao động và tin tức lan truyền trên đường dây thần kinh của thị trấn. Khi ấy mỗi thành phần sẽ liên lạc với toàn thị trấn.
John Steinbeck đã sử dụng ngôn ngữ đơn giản, trực quan và cuốn hút để tạo ra một Hạt ngọc trai sâu sắc, cảm động và giàu ý nghĩa. Hạt ngọc trai là hy vọng, là lời hứa cho một tương lai tươi đẹp nhưng cũng là lời nguyền về sự tham lam, về cái ác cần phải vượt qua. Đến cùng, tình yêu và gia đình vẫn là giá trị vĩnh cửu con người cần tìm về.
Tác giả John Steinbeck (1902-1968) được biết đến với các tác phẩm văn học kinh điển, có sức ảnh hưởng lớn đến văn học thế giới. Những tác phẩm của ông thường tập trung vào việc miêu tả các vấn đề xã hội, nhân đạo và đấu tranh của con người trong thời kỳ khủng hoảng kinh tế và xã hội ở Mỹ thời đại trước và sau Thế chiến thứ nhất. Không được biết đến nhiều như Chùm nho thịnh nộ hay Của chuột và người, truyện dài Hạt ngọc trai của John Steinbeck là một cuốn sách nhỏ nhưng lại ẩn chứa những khát khao của con người và hơn thế nữa.
Vui lòng ghi rõ nguồn trang review sách khi sử dụng nội dung trong bài viết.
Pingback: Phố Cannery Row - John Steinbeck - Sách Xanh Xanh